Παιδική Παχυσαρκία: Πώς μπορεί να επηρεάσει ένα παιδί;

Η παχυσαρκία εδώ και χρόνια έχει αναγνωριστεί ως ασθένεια από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, καταδεικνύοντας ότι πρόκειται για μια μάστιγα της εποχής μας που αφορά πάνω από το 10% του ενήλικου πληθυσμού παγκοσμίως. Αντίστοιχα τα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά αγγίζουν τα 40 εκατομμύρια, ενώ στην Ελλάδα ένα στα τέσσερα παιδιά ανήκει σε αυτή την κατηγορία.

Παχύσαρκος θεωρείται όποιος έχει Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) πάνω από 30. Τα άτομα που έχουν ΔΜΣ 25-30 θεωρούνται υπέρβαρα, ενώ 18.5-25 θεωρείται η κανονική μάζα σώματος. Για να υπολογίσει κάποιος το ΔΜΣ διαιρεί το βάρος του με το τετράγωνο του ύψους (Β/Υ2). Ωστόσο, στα παιδιά υπάρχουν ειδικές καμπύλες ανάπτυξης για το βάρος, το ύψος καθώς και το ΔΜΣ. Οι γονείς συχνά υποεκτιμούν το βάρος των παιδιών. Ο παιδίατρος είναι υπεύθυνος να παρακολουθεί το βάρος του παιδιού και να ενημερώνει τους γονείς για τυχόν προβλήματα στο βάρος του παιδιού.

Τα αίτια της παιδικής παχυσαρκίας ποικίλουν και σχετίζονται με παθολογικά αίτια, κοινωνικούς και οικογενειακούς παράγοντες αλλά και βαθύτερες ψυχικές αιτίες. Έτσι, η κληρονομικότητα αλλά και κάποιες ασθένειες (π.χ. διαβήτης) συνδέονται με την ύπαρξη παχυσαρκίας.

Το να είναι κάποιος παχύσαρκος μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία του στο εγγύς ή απώτερο μέλλον. Δυσκολίες στην κίνηση, ορθοπεδικά προβλήματα, καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτης, χοληστερόλη, υπέρταση κλπ.

Σε ψυχολογικό επίπεδο, το παχύσαρκο άτομο αναπτύσσει αρνητική εικόνα για το σώμα και τον εαυτό του, που συχνά το συνοδεύει ακόμα κι αν χάσει τα περιττά κιλά. Συναισθήματα ανασφάλειας και ντροπής, αίσθημα μειονεξίας σε σχέση με τους άλλους και χαμηλή αυτοπεποίθηση είναι συνήθη και ενδέχεται να οδηγήσουν το παιδί σε παραίτηση και περιθωριοποίηση.

Ακόμη, μπορεί να υφίσταται εμπαιγμό από τους συνομηλίκους, στον οποίο να απαντά με παθητικότητα ή αντίθετα με έντονη αντιδραστικότητα. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να συνυπάρχουν δευτερογενώς προβλήματα συμπεριφοράς. Κατάθλιψη, μαθησιακή πτώση και κοινωνική απόσυρση είναι επίσης δυνατό να παρατηρηθούν.

Η εφηβεία αποτελεί μια πολύ ευαίσθητη περίοδο, όπου ο/η έφηβος βιώνει σημαντικές ενδοψυχικές συγκρούσεις αλλά και συγκρούσεις με τους γύρω του, διαμορφώνει την ταυτότητα του και τον τρόπο που σχετίζεται με το άλλο φύλο και τους συνομηλίκους. Σε αυτή την τόσο ιδιαίτερη αναπτυξιακή φάση, η παχυσαρκία αποτελεί ένα επιπλέον, συχνά δυσβάστακτο, βάρος για τον έφηβο.